جلسه با حضور آقاي  مهندس عليقلي زاده سرپرست دفتر صنايع معدني و عزيززاده وکاظمي از انجمن در خصوص مسائل و مشکلات صنعت کاشي وسراميک در تاريخ 30/1/1403 در وزارت صنعت ، معدن و تجارت برگزار و اهم مسائل و مشکلات صنعت مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت

در ابتداي جلسه آقاي عزيززاده گزارشي از وضعيت کلي صنعت اعم از ظرفيت نصب شده، تعداد واحدهاي توليدي ، ميزان توليد، صادرات و... را ارائه و در ادامه مسائل و مشکلات صنعت به شرح ذيل توسط انجمن تشريح گرديد:

1- مشکل کمبود انرژي و قطعي گاز و برق واحدهاي توليدي:

در حال حاضر يکي ازمهمترين مشکلات صنعت کاشي وسراميک، مشکل تأمين انرژي وقطعي مکرر گاز در زمستان و برق در تابستان مي باشد که اين مشکل باعث گرديده واحدهاي توليدي قريب به 3 ماه از سال متوقف باشند و ضرر و زيان ناشي از توقف توليد صرفأ از جنبه فرصت از دست رفته حدود150 ميليارد تومان در روز مي باشد که به صنعت تحميل مي گردد، ضمن اينکه قطعي هاي مکرر برق و گاز باعث آسيب رسيدن به دستگاه ها و ماشين آلات، عدم اجراي تعهد شرکتها، عدم تحويل به موقع محصول به مشتريان ومشکلات ديگر مي شود. متأسفانه طي سالهاي اخير انجمن اين مشکل را بطور مستمر از دولت ، مجلس و مسؤلين ذيربط مورد پي گيري قرار داده که عملأ اقدامي جهت حل مشکل صورت نمي گيرد بلکه مشکل از سالي به سال ديگر منتقل مي شود. از طرفي در خصوص گزينه هاي ديگر نظير ايجاد مخازن جهت ذخيره سازي گاز مايع که از طرف وزارت صمت مطرح مي شود، با توجه به کمبود لجستيک و حمل و نقل و نياز به سرمايه گذاري کلان وخطرات ناشي از آن، قابليت اجرائي ندارد.

  2- افزايش غير متعارف قيمت گاز و برق واحدها و صدور قبوض معوقه براي واحدهاي توليدي:

پيرو اعلام شرکتها، از اواخر سال 1402 وزارتخانه هاي نفت و نيرو اقدام به صدور ميلياردها تومان قبوض معوقه گاز و برق براي واحدها نموده اند که اين موضوع کماکان ادامه دارد به نحوي که قيمت انرژي که بعد از گذشت چند ماه از سال توسط دولت افزايش يافته است عطف به ماسبق شده و شرکتها گاز و برق را که قبلأ براي توليد محصول استفاده نموده اند و قیمت تمام شده محصولات خود را با آن نرخ محاسبه و به فروش رسانده اند افزایش یافته و باید گاز و برق مصرف شده ماههای قبل را به نرخ جدید بپردازند که با اين اقدام ، شرکتها متحمل ضرر و زيان سنگين مي شوند.   

  3- مشکلات صادرات و محدوديتهاي ارزي ايجاد شده براي تجار عراقي جهت معامله با صادرکنندگان ايراني:

در حوزه صادرات مشکلات متعددي وجود دارد که در حال حاضر مهمترين آنها عدم ارائه ارز ( دلار) توسط بانک مرکزي عراق به تجار عراقي جهت معامله با شرکتهاي ايراني مي باشد که با اعمال فشار آمريکا جهت کنترل و ايجاد محدوديت براي تجارت با ايران صورت مي گيرد. اين موضوع باعث تحميل قريب به 30% هزينه به صادرکنندگان ايراني بابت تبديل دينار به دلارجهت رفع تعهد ارزي مي گردد و با توجه به اينکه حدود 73% از  کل صادرات کاشي و سراميک ايران به عراق صورت مي گيرد لذا اين موضوع به عنوان يک تهديد جدي براي صادرات ايران به عراق با توجه به حضور رقبائي نظير هند ، چين و ترکيه به شمار مي رود.

   4- مشکلات صادرات به کشور پاکستان و روسيه :

- نظر به واردات قريب به 50 ميليون مترمربع کاشي وسراميک توسط پاکستان درسال, صادرات ايران به اين کشور حدود 8 ميليون متر مربع در سال مي باشد که درمقايسه با سنوات گذشته کاهش يافته و يکي از دلائل آن اعمال تعرفه ها و حقوق ورودي بالا به واردات کاشي از ايران توسط مقامات محلي وگمرکات پاکستان، افزايش نفوذ چين در بازار پاکستان و موارد ديگر مي باشد که ضرورت دارد وزارت صمت در راستاي منافع ملي و ارزآوري براي کشور، موانع و مشکلات صادرات به پاکستان را پي گيري نمايد.

- صادرات کاشي وسراميک به روسيه نيز علي رغم افزايش نسبت به سنوات گذشته در مقایسه با کل واردات آن کشور ناچيز مي باشد ونيازمند عزم و اراده دولت جهت ايجاد سازو کارو بسترسازي مناسب و رفع مشکلات بانکي و..مي باشد.

   5- صدورمجوزهاي جديد توليد کاشي و سراميک بدون درنظر گرفتن کمبود منابع انرژي :

با توجه به کمبود گاز و برق در کشور و نظر به وابستگي شديد صنعت کاشي وسراميک به انرژي مشاهده مي شود که علي رغم مشکلات شرکتها در خصوص تأمين انرژي، صدور مجوزهاي جديد بدون در نظر گرفتن کمبود انرژي وچگونگي تأمين آن کماکان ادامه دارد که اين روند منجر به بلااستفاده ماندن ظرفيتهاي موجود در واحدها ومشکلات عديده اي براي شرکتها با توجه به کمبود گاز و برق خواهد شد.

   6- مشکلات مربوط به ثبت اطلاعات شرکتها در سامانه جامع تجارت :

پيرو نظرخواهي صورت گرفته از واحدهاي توليدي توسط انجمن و همينطورگزارش واصله از شرکتها، سامانه جامع تجارت داراي نقاط ضعف و ايرادهائي درطراحي مي باشد که ثبت اطلاعات در آن با مشکل مواجه مي شود و يکي از مهمترين ايراد سامانه زمانبر بودن اخذ شناسه اطلاعات و ثبت اطلاعات درآن مي باشد. همچنين گزينه هاي لازم جهت تسهيل در ثبت اطلاعات و گزارش گيري در سامانه لحاظ نگرديده است.

   7- اعمال محدوديت جهت واردات مواد اوليه مورد نياز واحدها  :

با توجه به کمبود توليد مواد اوليه نظير زيرکونيوم، جوهر چاپ وگلوله هاي سراميکي در داخل کشور و همچنين فقدان کيفيت لازم توليدات داخلي ، شرکتها ناچارند جهت تأمين آنها و همچنين حفظ کيفيت محصولات صادراتي اقدام به واردات مواد مذکور نمايند که وزارت صمت با عنوان حمايت از توليد کنندگان داخلي، براي واردات مواد اوليه مزبور محدوديت ايجاد نموده است.

در ادامه  مشکل عدم امکان واردات بدون انتقال ارز توسط شرکتها، مشکلات سامانه جامع مالياتي وموارد ديگرمطرح و مورد بحث  وتبادل نظر قرار گرفت.

در ادامه جلسه آقاي عليقلي زاده  با اشاره  به آگاهي از برخي مشکلات شرکتها نظير کمبود انرژي، مشکلات صادرات،  سامانه جامع تجارت و... اظهار داشت :

1- مشکل انرژي درکشور ريشه اي مي باشد و برخلاف تمام دنيا صنعت در کشور ما در رتبه دوم اولويت بندي مصرف انرژي قرار دارد و دولت هم ميگويد من نمي توانم گاز و برق شما را بطور کامل تأمين نمايم لذا چاره اي جز استفاده از گزينه هاي ديگر نظيرسرمايه گذاري مشترک واحدها جهت تأمين انرژي بصورت مشترک وجود ندارد.

2-  آقاي عليقلي زاده در خصوص صدور مجوزهاي جديد اظهار داشت: دفتر صنايع معدني به اين مشکل واقف است و اعتقاد دارد صدور مجوزهاي بي رويه به صنايع آسيب مي رساند اما با توجه به قانون سرمايه گذاري ، وزارت صمت نمي تواند مانع صدور مجوز سرمايه گذاري شود.

3- در خصوص سامانه جامع تجارت، معتقديم که سامانه مزبور داراي نواقص و مشکلات مي باشد و تعدادي از انجمنها نيز در خصوص ثبت اطلاعات در سامانه مزبور دچار مشکل مي باشند ومراتب اعتراض خود را به دفتر صنايع معدني اعلام کرده اند که موضوع درحال پي گيري مي باشد.  

در پايان جلسه مقرر گرديد :

1-   انجمن موانع و مشکلات سامانه جامع تجارت را بصورت مکتوب به دفترصنايع معدني منعکس نمايد تا مورد  پي گيري قرار گيرد.

2- آقاي عليقلي زاده  اظهار داشتند مسائل و مشکلات صادرات به کشورها ، بخصوص موانع و مشکلات صادرات کاشي و سراميک به پاکستان را بصورت ويژه  پي گيري نمايند.  

3- مقرر گرديد به منظور پي گيري مسائل و مشکلات صنعت کاشي وسراميک ، جلسات مشترک ماهانه  انجمن و دفتر صنايع معدني برگزارشود.